Reuters
Улаанбаатар
10,1 сая га (39,000 кв.миль) газар нутагт шинээр хайгуул явуулснаар уналтад орж буй уул уурхайн салбартаа гадаадын хөрөнгө оруулалт нэмэгдэнэ гэж Монгол улс үзэж байна.
Одоогоор 1,5 их наядтай тэнцэхүйц хэмжээний алт, зэс, төмрийн хүдэр зэрэг ашигт малтмалын нөөцтэй гэсэн тооцооллыг Монгол Улс гаргаад байгаа бөгөөд ашигт малтмалын хайгуул хийх тусгай зөвшөөрлийн өргөдлийг 1-р сарын 26-аас эхлэн хүлээн авна.
Маргаантай олон асуудлаас зайлсхийн, хүлээн зөвшөөрөгдсөн “үндэсний нөөц баялаг”-ийг хууль тогтоогчид руу шилжүүлэн Монгол улс гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах оролдлого хийж байна. Нэмэлт газар гэдэг нь ойролцоогоор улсын газар нутгын тавны нэгтэй тэнцэхүйц газар уул уурхайн олборлолтод нээлттэй болсон ба тооцоолбол энэ нь 116000 кв.миль газар нутаг юм.
“Хайгуул хийх тусгай зөвшөөрөл олгох үндэс нь дэс дараалалтай, төлөвлөсөн ажил бөгөөд дэд бүтэц, ногоон хөгжил, хөрөнгө оруулалтын тэнцвэртэй байдлын ашигтай юм” гэж яамны хэвлэлийн төлөөлөгч Галсангийн Бодьбилгүүн хэлсэн байна.
Мөн тэрээр тусгай зөвшөөрлийг нээлттэй тендер зарлан хөрөнгө оруулагчдад олгоно гэж хэлсэн.
Уул уурхайн ажил нь Монгол улсын эдийн засгийн голлох зорилт юм. Рио Тинто-Оюу Толгойгоос олборлон худалддаг зэс нь улсын экспортын 44%-ийг эзэлдэг бол нүүрс 15%, төмрийн хүдэр 8%-тай байдаг.
Хэдийгээр уул уурхайн бүтээгдэхүүн голлох хувийг эзэлдэг ч өргөн хэрэглээний барааны үнийн уналт, дэлхийн эдийн засгийн хямрал, өнгөрсөн 2014 оны 1-ээс 11 дүгээр сарын хооронд гадаадын хөрөнгө оруулалт 71%-иар буурсан зэрэг нь үйлдвэрлэлд сөргөөр нөлөөлсөн юм.
Монгол Услын шүүх 2013 онд авилгалын мөрдлөгө явуулан 106 тусгай зөвшөөрлийг цуцалсан. Торонтогийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй Kincora Copper өөрийн охин компани “Golden Grouse”-ийн эзэмшиж байсан тусгай зөвшөөрлийг алдсанаар 7,74 сая ам.долларын алдагдал хүлээсэн, гэхдээ үүнийг ирэх сард нөхөн олгож магадгүй гэж компанийн гүйцэтгэх захирал Сам Спринг энэ долоо хоногт мэдэгдэл хийсэн.
Мөн Монгол улс нь гадаадын уул уурхайчдад Эрдэнэс Таван толгойн улсын эзэмшилд байдаг хэсгийг буюу Өмнөд говийн бүс нутаг дахь улсын томоохон хэмжээний нүүрсний нөөцийг илрүүлэхийг эрмэлзэн хүсэлт гаргаад байгаа.
Монгол Улс 2-р сарын 18 буюу билгийн тооллын шинэ жил гарахаас өмнө Хятадын “Синьхуа Энержи”, Японы “Сумитоми ба Энержи Ресурс” ХХК, Монголын “Уул уурхайн Корпорацитай” 4 тэрбум ам.долларын хэлэлцээр хийхийг төлөвлөж байгаа гэж яамнаас мэдээллээ.
Орчуулж бэлтгэсэн Геополитикийн хүрээлэнгийн идэвхтэн гишүүн Х.Намуунаа
